‘Struggle without pain is like a picnic’

Door GERARD DIELESSEN

Aan het einde van de bijzondere SXSW-sessie met als titel ‘The Next Generation: Youth Leaders Fighting Authoritarianism’ kregen de sprekers een staande ovatie van hun gehoor. En terecht, want de verhalen van Sunny Cheung (Hongkong), Andrea Villagran (Guatemala) en Takudzwa Ngadziore (Zimbabwe) vormen tezamen een krachtige getuigenis van moed, doorzettingsvermogen en innovatief leiderschap in de strijd tegen autoritarisme en corruptie. Ngadziore vatte hun strijd tegen autoritair en corrupt leiderschap misschien wel het meest kernachtig en beeldend samen: ‘Struggle without pain is like a picnic.’

Hun ervaringen boden niet alleen inzicht in de uitdagingen van democratische bewegingen wereldwijd, maar bevatten ook waardevolle lessen voor westerse landen over jeugdparticipatie, het gebruik van sociale media, en de rol van internationale solidariteit. Met dank aan gespreksleider Evelyn Farkas, Executive Director van het McCain Institute, vernoemd naar de republikein John McCain. (Senator van Arizona tussen 1987 en 2028). En in 2008 presidentskandidaat voor de republikeinen. Hij verloor toen van Barack Obama. Een prachtig initiatief in de strijd tegen de opkomst van autoritaire en autocratische regimes. Zij stelde terecht de vraag wat Amerika en der andere Westerse landen kunnen leren van deze jonge leiders. Ook deze jonge leiders zijn trouwens opgeleid in het Global Leaders Program van het McCain Institute.

Sunny Chung, Andrea Villagran en Takudzwa Ngadziore illustreerden hoe jeugdig leiderschap autoritarisme en corruptie kan worden bestreden via internationale solidariteit, sociale media en moreel lef. Chung benadrukte het belang van ‘cosmopolitisme’: "Amerika is sterker met bondgenoten", Villagran mobiliseerde jongeren tegen corruptie via grassroots-activisme, terwijl Ngadziore academische vrijheid koppelt aan sociaaleconomische rechtvaardigheid. Het McCain Institute heeft ook hen ondersteunt, met focus op karakter gedreven leiderschap en netwerkvorming. Hun kern les: democratie vereist blijvende strijd, jeugdparticipatie en internationale samenwerking tegen isolatie. Senator John McCain vattehet samen als: "vechten voor een zaak groter dan jezelf". 

De activiteiten van deze inspirerende drie jonge leiders op een rij:

Sunny Chung is oprichter van Flow HK Media en adviseur van de Hong Kong Democracy Council en belichaamt het verzet tegen de geleidelijke erosie van autonomie in Hongkong sinds de overdracht aan China in 1997. Zijn activisme begon tijdens de protesten tegen de zogenoemde "patriottische opvoeding" in 2012. Een door Beijing gesteund programma dat kritische historische gebeurtenissen zoals het Tiananmen-protest van 1989 wegliet. Chung benadrukte tijdens zijn betoog het belang van internationale bewustwording: "Zonder Amerikaanse steun tijdens de Koude Oorlog zouden de Vier Aziatische Tijgers, waaronder Hongkong, hun economische vrijheid nooit hebben bereikt". Zijn ballingschap na de invoering van de Nationale Veiligheidswet in 2020 benadrukt de risico’s van verzet, maar ook de noodzaak om "verhalen vanuit de diaspora te blijven vertellen". 

Andrea Villagran voert strijd en tegen systemische corruptie in haar land. Als jongste parlementslid in Guatemala ooit (sinds 2017) leidde Andrea Villagran de beweging tegen een corrupte politieke elite, culminerend in de verkiezing van president Bernardo Arévalo in 2023. Haar partij, Movimiento Semilla, mobiliseerde jongeren via sociale media, ondanks aanvallen van de oude machthebbers. Villagran’s focus op transparantie en jeugdparticipatie bleek cruciaal: "We normaliseerden corruptie niet langer. We eisten verantwoording.”. Haar benadering van "privileges omzetten in rechten" onderstreept ook vandaag de dag de belangrijke rol van onderwijs voor gelijke kansen in haar land.

 Takudzwa Ngadziore, vicevoorzitter van het parlementaire Jeugdforum in Zimbabwe, verenigt academische vrijheid met sociaaleconomische rechtvaardigheid. Als voormalig studentenleider overleefde hij 13 arrestaties en vijf rechtszaken. Zijn focus op "leiderschap als verantwoordelijkheid, niet machtsaccumulatie" resoneert met jongeren in een land waar 70,4% van de jeugd werkloos is. Hij benadrukte ook het verband tussen onderwijs en democratie: "Een onderwijssysteem zonder vaardigheden creëert een generatie zonder toekomst.”

Evelyn Farkas stelde de logische vraag welke instrumenten zij hebben en inzetten in de strijd tegen corruptie en autoritarisme.

Social media

Alle drie de leiders benutten sociale media om buiten traditionele machtsstructuren te opereren. Cheung’s internationale advocacy via Twitter en Villagran’s campagnes op Instagram illustreren hoe digitale platforms ‘decentralisatie van macht’ mogelijk maken. Ngadziore voegde hieraan toe: "Een hashtag kan al snel een slagveld worden." Tegelijkertijd waarschuwden ze voor desinformatie: "Sociale media vereisen kritisch engagement.” Daar weten we inmiddels alles van inderdaad 

Internationale solidariteit

Ngadziore verwierp het narratief dat Afrika "zelfredzaam" moet zijn: "Hulp is geen liefdadigheid, maar investering in menselijk kapitaal.” Cheung benadrukte dat Amerika’s invloed het grootst is "wanneer het samenwerkt met bondgenoten.” Terwijl Villagran pleit voor gerichte steun aan anticorruptie-instituten. 

Persoonlijk offer en moreel leiderschap 

De verhalen van ballingschap, gevangenschap en bedreigingen benadrukken de prijs van verzet. Cheung’s besluit om in Hong Kong te blijven toen de Nationale Veiligheidswet werd ingevoerd "om geen signaal van angst te geven", moest hij met een gevangenistraf bekopen. Villagran had altijd een "plan B”: gevangenis of ballingschap. Een vorm van toewijding en moed en dapperheid die westerse leiders kunnen inspireren. 

Terug naar de vraag van Evelyn Farkas van het McCain Institute over wat Westerse democratieën kunnen leren van deze leiders nu steeds meer landen ‘afglijden’ naar populistische en ook autoritaire regimes. Hier komen de conclusies op een rij:

·      Versterk Jeugdparticipatie via Onderwijs en Kunst. Integreer maatschappijleer in opleidingen en ondersteun creatieve industrieën als instrumenten voor politieke expressie. 

·      Investeer in Anticorruptie-Instituten. Richt hulp niet alleen op humanitaire crises, maar ook op transparantie-initiatieven, zoals Villagrans pleidooi voor "veilige kanalen voor klokkenluiders.” 

·      Omarm Cosmopolitisme in Buitenlands Beleid. Vermijd isolationisme. Ondersteun mensenrechtenverdedigers via platforms zoals het The National Endowment for Democracy. 

·      Innovatie in politieke communicatie.  Benut sociale media niet alleen voor campagnes, maar ook voor dialoog, zoals Cheung’s interactieve townhall meetings met studenten. 

De verhalen van Chung, Villadran en Kutsua tonen wat mij betreft aan dat democratie geen echt vanzelfsprekendheid meer is. Het is op veel plekken op deze aardbol, en het worden er steeds meer, zo blijkt uit de cijfers, een continue strijd die moed, innovatie en internationale samenwerking vereist. Hun boodschap aan het Westen is duidelijk: "Jongeren zijn geen leiders van morgen, maar van vandaag.”. Door hun strategieën te omarmen, van digitale mobilisatie tot moreel leiderschap, kunnen westerse landen niet alleen hun eigen democratieën versterken, maar ook een vuurtoren blijven voor wereldwijde vrijheid.

O ja, uiteraard heb ik ook mijn handen stuk geklapt voor deze inspirerende, moedige en dappere jonge leiders.

Door GERARD DIELESSEN

 Op de tweede dag van SXSW25 werd de roze olifant hardhandig van het festival verjaagd. Terwijl op de eerste dag in de diverse sessies nog omslachtig werd omgegaan met de nieuwe Amerikaanse politieke werkelijkheid, was dat op dag twee niet het geval.

De bekende Amy Webb van de Future Today Strategy Group was tijdens haar jaarlijkse presentatie glashelder. Op het grote scherm achter haar een levensgrote foto van Elon Musk met een motorzaag in zijn handen. Zij: ‘He Who Shall Not Be Named’, waarmee de toon was gezet. Een paar jaar geleden werd Musk tijdens SXSW nog binnengehaald als de Grote Verlosser. Het briljante Tech talent die de wereld transparanter, inclusiever, eerlijker en mooier zou maken. Daar denkt Amy Webb, en met haar vele anderen in Austin en ver daarbuiten inmiddels wel anders over.

 Ook tijdens de zeer interessante paneldiscussie ‘Courage Over Chaos: Local Resiliance to Combat Instability werd de regering Trump niet gespaard door de burgemeesters Jim Ross (City of Arlington), Sharetta Smith (City of Lima) en Aftab Pureval (City of Cincinatti).

“Onder burgemeesters gaat het gezegde dat er eigenlijk drie partijen zijn: Democraten, Republikeinen, en burgemeesters,” merkte Aftab Pureval droogjes op. “De effectiefste burgemeesters zijn dan ook pragmatisch in plaats van partijdig. Als burgemeester ben je de morele stem van je gemeenschap – je kunt niets verdoezelen of anderen de schuld geven. Alles is jouw verantwoordelijkheid, ook als het niet jouw schuld is.”

Misinformatie

Het burgemeesterstrio ergert zich aan het verspreiden van mis- en desinformatie vanuit Washington. Dat werd wel duidelijk. “Valse verhalen verspreiden zich vandaag razendsnel en treffen juist burgemeesters op lokaal niveau,” waarschuwde Updegrove. Een schrijnend voorbeeld speelde zich afgelopen zomer af in Ohio: tijdens een presidentieel debat zinspeelde oud-president Donald Trump op een racistische complottheorie als zou een groep Haïtiaanse immigranten in Springfield huisdieren stelen en opeten. Binnen de kortste keren werd het rustige Springfield – een stadje van 60.000 inwoners – landelijk mikpunt van politieke hysterie. Prominente figuren als senator J.D. Vance, Elon Musk en Ted Cruz bliezen het verhaal verder op social media op, ondanks herhaalde ontkenningen van lokale bestuurders en de Republikeinse gouverneur van Ohio, Mike DeWine, die de geruchten als “complete rotzooi” bestempelde.

Rustig blijven, veerkracht tonen en de komende drie-en-een-half jaar ‘overkomen.’ Dat is hun devies. In de afgelopen 60 jaar zijn burgemeesters geconfronteerd met een reeks nieuwe uitdagingen die hun rol aanzienlijk hebben veranderd. Dat realiseren de burgemeesters zich maar al te goed. Het vertrouwen in de overheid van het Amerikaanse publiek is drastisch gedaald van 72% naar slechts 22%, wat het moeilijker maakt om effectief beleid te implementeren. Dat zal in Nederland niet veel anders zijn. Daarnaast zorgt de toegenomen politieke polarisatie voor spanningen binnen gemeenschappen. Klimaatverandering en de daarmee samenhangende natuurrampen vereisen nu meer aandacht en voorbereiding van lokale bestuurders. De snelle verspreiding van desinformatie, vooral via sociale media, vormt uiteraard ook een grote uitdaging voor het behouden van een goed geïnformeerde bevolking. Economische ongelijkheid is een groeiend probleem dat om complexe oplossingen vraagt. Bovendien is het waarborgen van de openbare veiligheid en het opbouwen van goede relaties tussen wetshandhavers en diverse gemeenschappen ingewikkelder geworden.

Om desinformatie tegen te gaan, zetten lokale leiders verschillende strategieën in, zo bleek uit de paneldiscussie. Ze leggen de nadruk op directe communicatie met inwoners, waarbij ze toegankelijk en aanwezig zijn. Transparantie en authenticiteit zijn cruciaal; leiders erkennen het als ze niet alle antwoorden hebben. Ze verspreiden informatie via verschillende kanalen om een breed publiek te bereiken. Actieve betrokkenheid bij de gemeenschap, zoals tijdens 'burgemeestersavonden', helpt bij het direct aanpakken van misvattingen. Door een vertrouwd figuur in de gemeenschap te worden, kunnen burgemeesters de impact van desinformatie verminderen. Sommigen maken gebruik van adviesraden met diverse leden om verschillende perspectieven te begrijpen en gerichte zorgen aan te pakken.

Deze lokale leiders benadrukten daarnaast het belang van veerkracht, vooral in reactie op de uitdagingen tijdens de regering Trump. Ze toonden zich vastberaden om verdeeldheid te overwinnen en gemeenschapswaarden te behouden, met name op het gebied van diversiteit, gelijkheid en inclusie. Ze passen zich aan en zoeken naar alternatieve oplossingen wanneer federale steun ontbreekt. Hun focus ligt op sociale veiilgheid, basisdiensten en het versterken van de gemeenschapszin. Ze werken actief aan het verstrekken van accurate informatie om desinformatie tegen te gaan. Burgemeesters zetten zich sterk in voor inclusiviteit en beschouwen dit als fundamenteel voor de identiteit en toekomst van hun steden. “Hoe in hemelsnaam moet ik burgemeester zijn van de meest diverse gemeenschap in Texas zónder gelijke kansen te bieden aan ál mijn inwoners?”, verzuchtte Jim Ross. Hij benadrukte dat het belangrijk is om In een gepolariseerd politiek klimaat te streven naar een niet-partijdige benadering van bestuur, gericht op praktische oplossingen voor lokale problemen. Hear hear.

De roze olifant

Terug naar het begin van dit blog. De roze olifant. Die mag dan wel zijn verdreven op dag twee van SXSW25, toch is het jammer dat er geen vertegenwoordigers zijn van de grote Tech bedrijven, zoals Meta, Google, Amazon etc. Voor het andere geluid. Voor een evenwichtige discussie. Ook zijn er niet of nauwelijks vertegenwoordigers van de grote networks en van de bekende kranten. Allemaal kijken ze kennelijk liever even de kat uit de boom.

En dat vind ik jammer. Zelfs schadelijk voor het behoud van een volwassen democratie. Wat dat betreft had een van de burgemeesters wat mij betreft hartstikke gelijk toen hij stelde dat Amerika groot is geworden op basis van ‘samenwerking en het sluiten van compromissen.’ Een belangrijk universeel uitgangspunt, dat in deze tijden helaas in onbruik is geraakt. Dat zouden we met z’n allen toch weer snel moeten repareren.

Door GERARD DIELESSEN

Hoe kun je het grote publiek op een goede manier betrekken bij belangrijke politieke besluitvorming? Een grote vraag, waar veel, vooral westerse democratieën, mee hebben te maken op dit moment. Want dat lukt nu niet zo goed.

Uit talloze analyses en onderzoeken blijkt dat grote groepen mensen ervan zijn overtuigd er in het geheel niet toe te doen. Even kort door de bocht: de maatschappelijke bovenlaag, en dus ook het politieke establishment besluit en luister niet, of in ieder geval veel te weinig, naar de problemen van de grote middengroepen en de lagere sociale klassen.

Gevolg: groeiende ontevredenheid dat als een onzichtbare ‘sluipmoordenaar’ de samenleving binnentreedt. Met populisme en tweedeling als gevolg. Aangejaagd door bubbels op de Tech platformen. Wat is waar? En wat is fake. Het is voor normale stervelingen nauwelijks meer te volgen.

Wat is de rol van de (publieke) media? Hebben zij nog wel voldoende oog voor wat zo’n maatschappelijke ‘sluipmoordenaar’ allemaal voor gevolgen kan hebben?

Wat is de rol en verantwoordelijkheid van de politiek? Ik zie in de VS, maar ook in ons eigen land dat politici belangrijke besluiten het liefst publiceren op hun eigen digitale platforms en zich niet meer zo gemakkelijk kritisch laten ondervragen door goed voorbereide verslaggevers. Dat is naar mijn mening niet goed voor de (door)ontwikkeling van een volwassen democratie.

 Ik was dan ook heel benieuwd naar de uitkomsten en visies van de SXSW-sessie Power To The People: Technology For Citizen Participation met aan tafel de gezaghebbende Taiwanees Audrey Tang van het Liberty Institute en de Braziliaan Ronaldo Lemos van het Institute Technology and Society. Beiden hebben voor de intrede van allerlei beïnvloedende bots op een hele mooie manier gebruik gemaakt van technology, waarmee ze bevolking wisten te engageren. Audrey Tang en Ronaldo Lemos bevorderden op innovatieve manieren de burgerparticipatie en digitale democratie in respectievelijk eigen landen.

 Onder leiding van Audrey Tang:

·      Werd het Taiwan-platform geïmplementeerd, waarmee burgers ideeën en meningen over beleid kunnen delen en waarmee collectieve besluitvorming mogelijk werd gemaakt.

·      Werd een systeem geïmplementeerd waarbij voorstellen met 5.000 handtekeningen werden voorgelegd aan de premier en ministeries.

·      Werd "radicale transparantie" toegepast door alle vergaderingen op te nemen, te transcriberen en openbaar te maken.

·      Werden taalmodellen gebruikt taalmodellen gebruikt om gesprekken tussen burgers te faciliteren en ideeën te verzamelen over onderwerpen als deepfake-advertenties.

In Brazilië werden op initiatief van Ronaldo Lemos:

·      Burgers betrokken bij het opstellen van de nieuwe grondwet in 1988 door duizenden brieven met suggesties te verzamelen.

·      Een transparant proces gecreëerd voor het schrijven van de Braziliaanse internetwet, waarbij iedereen suggesties kon indienen via hetzelfde onlinekanaal.

·      Open source tools en wiki’s ingezet om burgers te betrekken bij wetgevingsprocessen.

·      Het gebruik van open source software gepromoot door de Braziliaanse overheid.

 Allemaal verstandige stappen, lijkt mij. Beide leiders benadrukten tijdens het gesprek het belang van ‘aboslute’ transparantie, open source technologie en directe burgerparticipatie om de kloof tussen overheid en burgers te overbruggen en de democratie te versterken in het huidige digitale tijdperk. Daar kunnen wij nog wel wat van leren in ons land, lijkt mij.

En als we daar toch mee aan de slag gaan is het verstandig dat de gekozen volksvertegenwoordigers en de (publieke) media nog meer hun verantwoordelijkheid nemen en door middel van beschikbare technologie meewerken aan absolute transparantie. Alleen zo kunnen we volgens mij verdere tweedeling en bevolkingslethargie voorkomen.

Door GERARD DIELESSEN

Na de eerste dag van SXSW25 blijft het woord VERTROUWEN hangen. Trust. Dat is waar het om gaat. In ieder geval wat Meredith Whittaker betreft, president van de berichtendienst Signal. Zij liet zich met veel gevoel voor understatement interviewen door Guy Kawasaki, chief evangelist of Canva en auteur van Think Remarkable.  Signal heeft zich sinds de politieke capriolen van de Meta-voorman Mark Zuckerberg ontpopt tot een ware concurrent van Whats App omdat non-profit organisatie Signal geen data bewaart, laat staan gebruikt voor allerlei commerciële doeleinden.

Meredith Whittaker legde aanschouwelijke uit waarom zij vindt dat iedereen moet overstappen op Signal:

 ‘Doe je ogen dicht. Stel je voor dat al je berichten plotseling in een openbare database staan. Je baas, vrienden, familie - iedereen kan erin zoeken. Elke leugen, roddel, medische informatie of gevoelige conversatie is zichtbaar. Dit is wat er op de servers van grote Techbedrijven staat. We moeten ons realiseren wat de gevolgen zijn van deze gecentraliseerde controlemacht. Al die informatie kan worden gebruikt om ons te beïnvloede. Niet alleen voor onschuldige reclame, maar potentieel ook op gevaarlijkere manieren. We moeten wat mij betreft streven naar een wereld die meer lijkt op Signal en minder op deze gecentraliseerde macht die is gebaseerd op surveillance."

Samengevat pleit Whittaker voor Signal als een veiligere, transparantere en gebruiksvriendelijkere optie in vergelijking met WhatsApp. Vooral vanwege de zorgen over privacy en gegevensverzameling door grote technologiebedrijven. En daarmee is ze ervan overtuigd het vertrouwen van het grote publiek terug te winnenTijdens dit interessante en soms ook humoristische interview liet Meredith Whittaker blijken een kritische kijk te hebben op het vertrouwen van het grote publiek als het gaat om privacybescherming. Ze benadrukte dat we in een wereld leven waarin centrale controle en macht inmiddels een grote rol spelen. De Signal baas vindt dat mensen zich vooral niet moeten laten misleiden door het idee dat privacy niet belangrijk is, want dat kan in veel gevallen verkeerd aflopen. Ze wees er in het gesprekj met Guy Kawasaki erop dat privacy niet alleen een technologische kwestie is, maar ook een fundamenteel aspect van onze democratie, vrijheid van denken en persoonlijke relaties. Whittaker gelooft dat de huidige technologische omgeving ons dwingt om na te denken over de risico's die gepaard gaan met de ongebreidelde centraole verzameling van persoonlijke gegevens. Volgens haar is er een dringende behoefte aan veilige ruimtes voor privacy. Samengevat: de enige manier om gegevens effectief te beschermen, is door ze niet te verzamelen.

Ik ben inmiddels om en gebruik Signal als eerste berichtendienst. En ben druk bezig om mijn contacten te overtuigen van een overstap naar Signal. Dat lukt stap voor stap. Het geeft mij een goed gevoel mij langzaam maar zeker steeds minder afhankelijk te voelen van de grote Tech bazen, die hun vaste lasten veel te gemakkelijk laten prevaleren boven (democratische) principes.

Later op de dag ging het ook over vertrouwen tijdens de sessie The People’s Bid. Met als belangrijkste vragen: hoe krijgen we de controle terug over onze ‘digitale levens en hoe ziet de legale route eruit om TikTok te redden in de Verenigde Staten?’ Frank McCourt van het Project Liberty en Kevin O’leary van O’Leary Ventures discusieerden hierover onder deskundige leiding van Clare Duffy van CNN.

Over vertrouwen gesproken dus. De visie van Project Liberty voor de toekomst van het internet richt zich, net als bij Signal, op het herstellen van een gedecentraliseerd en gebruikersgericht internet. Het project is ontwikkeld om mensen in staat te stellen hun eigen identiteit, data, relaties en informatie te beheren. Het is ook in deze sessie duidelijk: de huidige staat van het internet is een probleem omdat vanwege de sterke centralisatie en doordat gebruikersdata wordt verzameld en gecontroleerd door de grote Tech bedrijven. Met nauwelijks controle van de gebruikers  over hun eigen gegevens en identiteit.

Project Liberty streeft ernaar om een "Internet van de Mensen" te creëren, waarbij gebruikers wél de controle hebben over hun data en de voorwaarden waaronder deze worden gebruikt. Dit houdt in dat gebruikers niet alleen hun identiteit en data beheren, maar ook financieel kunnen profiteren van hun online aanwezigheid. Het idee is om een platform te ontwikkelen dat gebruikers in staat stelt om hun eigen ervaringen te cureren en te kiezen hoe ze hun data delen. Initiatiefnemers McCourt en O’Leary werken aan de ontwikkeling van een protocol dat de verbinding tussen gebruikers en applicaties vergemakkelijkt, waardoor het gemakkelijker wordt om toegang te krijgen tot verschillende diensten zonder dat complexe wachtwoorden nodig zijn. Kortom, Project Liberty beoogt een fundamenteler andere benadering van het internet dan het huidige, waarbij de focus ligt op de empowerment van gebruikers en het herstellen van de oorspronkelijke idealen van het internet als een open en gedeeld platform. We gaan het zien.

Daarnaast is Project Liberty druk bezig met de overname van het Chinese TikTok, om ervoor te zorgen dat TikTok in de Verenigde Staten toegankelijk blijft. The People's Bid van het Project Liberty heeft interesse in de overname van TikTok om een alternatief te creëren voor de huidige gecentraliseerde internetstructuren. Door TikTok te kopen, dat al 170 miljoen gebruikers in de VS heeft, kan The People's Bid een platform ontwikkelen dat gebruikers in staat stelt hun eigen data en identiteit te beheren. Dit sluit aan bij hun bredere visie van een gedecentraliseerd internet waar gebruikers controle hebben over hun digitale leven en waar ze kunnen kiezen tussen verschillende internetervaringen.

Daarnaast is TikTok een waardevolle investering omdat het een sterke gemeenschap van kleine ondernemers en creators heeft opgebouwd, zo betoogden McCourt en O’Leary in koor. Deze gemeenschap heeft bewezen dat ze in staat zijn om producten en diensten succesvol te promoten, wat cruciaal is voor de economische groei. De overname zou niet alleen de gebruikersbasis behouden, maar ook de mogelijkheid bieden om de gebruikerservaring te verbeteren door hen meer controle en voordelen te geven. Kortom: ook hier weer ‘trust.’

Tot slot nog een mooi citaat van Meredith Whittaker: ‘So I don't want to hear anyone talking about not caring about privacy if we really absorb the lesson of what that means. And what I hope that means as well is we can start working in small and big ways to create a world that looks a lot more like Signal and a lot less like this centralized power predicated on surveillance.’

Door GERARD DIELESSEN

Onderweg naar Austin, Tx. Dag 0 van SXWS25. Nog een even hoog boven de Atlantische Oceaan. Tegenwoordig de natuurlijke verdedigingslinie van Amerika met het ‘boze Europa.’ Volgens de 47ste president van de VS althans. Ik ben heel nieuwsgierig naar de komende editie van South by Southwest. Zelden in mijn leven heb ik de geopolitieke wereld zo snel zien veranderen als in de afgelopen maanden. 

Eigenlijk sinds de dag dat ik zeventig werd op 20 januari van dit jaar. De dag dat Donald Trump het Witte Huis binnenwandelde en sindsdien het ene na het nadere decreet tekende met een vette zwarte viltstift. Het liefst in het bijzijn van draaiende camera’s. De wereld is er niet stabieler op geworden. Onzekere tijden. Creepy, onvoorspelbaar en toch ook wel spannend. Ik heb het niet eerder zo meegemaakt.

Van veel mensen, die plannen hadden om naar de Verenigde Staten te reizen, hoor ik dat ze daar nu geen zin meer hebben. Uit principe omdat ze het niet eens zijn met alle maatregelen die Trump, Vance en Musk er de afgelopen weken doorheen hebben gejast, zonder dat er sprake was van een ordentelijk democratisch proces. Het nieuwe Amerikaanse leiderschap heult met agressor Poetin en lijkt daarmee Oekraïne te verkwanselen. Trump laat Tech miljonair Elon Musk de overheid per e-mail zo’n beetje opdoeken, voert onbegrijpelijke importtarieven in en zet een dikke streep door de activiteiten van USAID. Het internationale hulpprogramma voor de minder bedeelde mensen op de aarde. America First dus. En MAGA. Make America Great Again. Amerikaanse vrienden, met wie we dezer dagen veel contact hebben via Whatsapp van Zuckerberg geloven hun oren en ogen niet. ‘I’m so embarrassed to be an American.’ En: ‘This is so bad though. We are being led by childish selfish bullies. I’m more embarrassed for the people who voted for him. He is a disgrace to humanity.’

Zij vertegenwoordigen, zoals we weten, de ene helft van de bevolking. De andere helft kraait victorie. Het land is diep verdeeld. Uitermate zorgwekkend.

Wij hebben in ieder geval besloten om onze gedachtewisseling vanaf nu voort te zetten op Signal omdat we Musk niet meer willen supporten op wat voor een manier dan ook.

Nieuwsgierig dus. Dat ben ik zeker na alle opwinding van de eerste Trumpweken. Hoe tref ik de wereldmacht aan. Ik verwacht dat veel SXSW sessies niet heen kunnen om deze nieuwe politieke werkelijkheid. Het programma zit weer propvol interessante bijeenkomsten. Meer dan 450 sessies. Wat mij wel bij voorbaat is opgevallen is de afwezigheid van de leiderschap de grote Tech bedrijven. Zou Trump daarachter zitten. Ook de leiders van de grote media organisaties zijn niet in grote getale aanwezig, in tegenstelling tot de eerdere edities van SXSW waar ik bij aanwezig was. 

Wat zou daar achter zitten? Want het is natuurlijk heel interessant om van hen te horen hoe ze omgaan met deze nieuwe Amerikaanse wereldorde, waarbij Trump de democratische journalistieke controlemechanismen continu probeert te ondermijnen of zelfs uit te zetten. Hij lijkt er in korte tijd in te zijn geslaagd om de democratie, zoals de founding fathers die hebben bedoeld om te turnen in een influencer democracy. Hij is zelf de grootste influencer op tal van online platforms van zijn inmiddels grote vrienden Musk, Zuckerberg, Bezos c.s. Mannen die de vaste lasten bij voorbaat veel zwaarder laten wegen dan de waarden principes waar ze eerder wel eens mee pochten.

Maar gelukkig zit ook deze SXSW editie weer vol met verrassende en inspirerende mensen die mijn nieuwsgierigheid kunnen bevredigen. Meredith Whittaker bijvoorbeeld, President van Signal; uiteraard Amy Webb van het Future Today. Altijd een happening. Michelle Obama is van de partij en ook Jay Graber, CEO van Bluesky. Er zijn talloze panel discussies waar ongetwijfeld stil wordt gestaan bij de toenemende macht van de Amerikaanse Tech bedrijven, die door Trump te steunen serieuze politieke macht hebben ‘gekocht.’

Dit is slechts een kleine greep. 

Daarnaast zie ik uit naar onze eigen scherpe discussies. In de vroege ochtend met de geur van verse koffie. Of in de late avond. In ons eigen huis. We zijn hier weer met een stel SXSW veteranen. Overdag verdelen zodat we onze opgedane kennis later kunnen delen, toetsen en van de nodige perspectieven kunnen voorzien. En daar schrijven we natuurlijk over op dit blog.

Ben nu ook al nieuwsgierig naar hoe we over een ruim een week de balans opmaken na deze SXSW-editie. Wordt vervolgd dus.