Roddelen op je werk, we doen het allemaal en dat is niet per se slecht: waarom je roddel moet omarmen

Door: Gerson Veenstra (met hulp van ChatGPT)

Naast Amy Webb is er nog een SXSW-icoon met de naam Amy: Amy Gallo van Harvard Business Review. Je kunt haar kennen van boeken als 'Dealing with difficult people' en 'Getting along'. Sessies met haar gaan altijd over onderlinge verhoudingen op de werkvloer en ze vertelt altijd met veel elan. Met dit jaar als thema: roddelen. We maken ons er allemaal wel eens schuldig aan, toch? 

Niet per se slecht

De definitie van roddelen is: een informeel gesprek of uitwisseling van informatie over iemand die niet aanwezig is. Maar betekent dat automatisch dat het slecht is? Amy Gallo begon haar sessie met een snelle peiling onder het publiek. Hoeveel mensen haten roddelen en willen het uitbannen? Een paar handen gingen omhoog. Hoeveel mensen geven openlijk toe ervan te houden? Een grotere groep. En dan de meerderheid: de mensen die twijfelden. 

"Je weet dat het niet hoort, maar je doet het toch. En dan voel je je schuldig", zei Amy met een glimlach. "Goed nieuws: ik ga jullie vandaag niet vertellen dat roddelen goed of slecht is. Maar ik ga jullie wel laten zien hoe het werkt, waarom we het doen en wat de impact is."

De cijfers: iedereen roddelt

"Als je vanochtend al hebt gesproken over een collega, een vriend, of zelfs je moeder, dan heb je geroddeld", stelde Amy. Volgens onderzoek roddelt ongeveer 96 procent van de mensen. "En die andere 4 procent? Ik weet niet wie ze zijn, maar ik vertrouw ze niet", grapte ze. De gemiddelde werknemer besteedt tot een uur per dag aan roddelen. 

En wat misschien verrassend is: 80 procent van die gesprekken is neutraal, 13 procent negatief en slechts 5 procent positief. "We denken vaak dat roddelen vooral negatief is", zei Amy, "maar in werkelijkheid gaat het vaker over neutrale of zelfs positieve informatie."

Roddelen als overlevingsstrategie

Amy haalde evolutionair onderzoek aan waaruit blijkt dat roddelen een manier is om sociale netwerken te begrijpen en te navigeren. "Vroeger, in de oertijd, was het cruciaal om te weten wie je kon vertrouwen en wie niet", legde ze uit. 

"Als iemand onbetrouwbaar was en jij wist dat niet, dan had dat grote gevolgen. Roddelen hielp mensen te overleven." Dit geldt nog steeds, maar nu op de werkvloer. "Door roddel kom je te weten wie invloed heeft, hoe beslissingen worden genomen en waar je op moet letten."

Wie roddelt het meest?

We hebben een stereotype beeld van de roddelaar: vaak een vrouw, misschien een secretaresse of een jongere medewerker. Maar onderzoek laat iets anders zien. "Mannen en vrouwen roddelen evenveel", benadrukte Amy. "Het verschil is dat mannen het geen roddelen noemen. Zij 'delen informatie' of 'bespreken strategieën'." 

Daarnaast blijken leidinggevenden vaker te roddelen dan hun werknemers. "Logisch", zei Amy, "want ze moeten op de hoogte blijven van wat er speelt. Maar het ironische is: ze veroordelen roddelen tegelijkertijd het meest."

De voordelen en nadelen van roddelen

Roddelen heeft een slechte reputatie, en soms terecht. Amy somde een aantal negatieve effecten op:

  • Het kan reputaties en carrières schaden. "Een valse roddel kan iemand’s kansen volledig verpesten."
  • Het verspreidt verkeerde informatie. "Gossip is zelden fact-checked."
  • Het kan mensen buitensluiten. "Als je niet bij de roddelgroep hoort, mis je cruciale informatie."

Maar, en hier kwam de grote twist van haar verhaal: roddelen heeft ook voordelen.

  • Het zorgt voor informatie-uitwisseling. "Sommige mensen, vooral degenen met minder macht in een organisatie, krijgen via roddels belangrijke inzichten."
  • Het helpt normen te bewaken. "Als iemand zich misdraagt, zorgt roddel ervoor dat iedereen het weet en er misschien iets aan doet."
  • Het versterkt sociale banden. "We voelen ons verbonden met mensen met wie we informatie delen."

Hoe om te gaan met negatieve roddels

Natuurlijk kwam de vraag: wat als je het slachtoffer bent van negatieve roddels? Amy gaf praktisch advies:

  1. Achterhaal de bron. "Wie heeft dit gezegd en waarom?"
  2. Ga direct in gesprek. "Vraag: 'Ik hoorde dat er iets over mij wordt gezegd. Kun je me uitleggen wat er aan de hand is?'"
  3. Vermijd wraakroddels. "Terugroddelen maakt het erger."
  4. Laat je goede werk zien. "Zorg dat je reputatie sterker is dan de roddel."

De manager als 'roddel-fluisteraar'

Voor managers had Amy een duidelijke boodschap: je kunt roddelen niet verbieden. "Als je het probeert, gaan mensen alleen maar meer fluisteren - en over jou." 

In plaats daarvan moeten leiders goed luisteren naar roddels om te begrijpen wat er écht speelt in de organisatie. "Zie roddels als feedback en los de onderliggende problemen op."

De menselijke kant van roddelen

Amy sloot af met een kernboodschap: "Roddelen is menselijk. Het is een manier om ons werk en onze sociale omgeving te begrijpen. In plaats van het te demoniseren, moeten we het bewust inzetten en herkennen wanneer het schadelijk is."

Roddelen is misschien niet altijd netjes, maar het is onmiskenbaar een onderdeel van hoe we als mensen functioneren - en op de werkvloer blijft dat niet anders.

Verslagen van sessies met Amy Gallo tijdens eerdere edities van SXSW:

Verantwoording: voor de verslag heb ik ChatGPT ingezet om mijn eigen tekst aan te vullen op basis van het transcript van de sessie.