Kopen of bouwen? Voor elke AI-toepassing een vraag en zeker binnen de journalistiek

Door: Gerson Veenstra (met hulp van ChatGPT)

Wie tijdens SXSW sessies zoekt over journalistiek, moet z'n best doen. In het officiële programma, staan er eigenlijk maar twee, waaronder deze. Dat was in vroegere jaren van het evenement wel anders, maar de koers van het programma is veranderd. Toch is journalistiek een behoorlijk relevant en urgent onderwerp, zeker gezien alle ontwikkelingen in de wereld en de impact van technologie. Verrassingen kwamen er niet, maar wel een leuke gedachtenwisseling over iets waar ik zelf ook vaak mee worstel: zelf ontwikkelen of kopen?  

Drie sprekers - Rubina Fillion (The New York Times), Aimee Rinehart (Associated Press) en Elin Wieslander (Aftonbladet) - hun ervaringen met AI in de journalistiek. Elk van hun organisaties heeft een eigen benadering van AI, maar een terugkerend thema was de vraag: bouwen we zelf AI-tools of kopen we ze in?

AI in de praktijk: hoe journalistieke organisaties AI gebruiken

The New York Times:

  • Onderzoeksjournalistiek: AI helpt bij het doorzoeken van grote datasets en transcripties, zodat journalisten sneller relevante informatie kunnen vinden.
  • Semantische zoekopdrachten: AI herkent synoniemen en context, zodat zoeken niet alleen op trefwoorden gebeurt maar ook op betekenis.
  • Geen AI-gegenereerde artikelen: journalisten blijven eindverantwoordelijk voor alle publicaties en corrigeren fouten die AI-tools maken.
  • Transparantie: de krant publiceert AI-methodologieën en hanteert hoge journalistieke standaarden.

Associated Press:

  • Efficiëntie verhogen: AI helpt bij het samenvatten van teksten, vertalen en transcriberen van podcasts.
  • Ondersteuning voor nieuwsredacties: AP ontwikkelde een AI-dashboard voor verificatie van nieuwsbeelden en teksten.
  • Open-source initiatieven: AP biedt kleinere redacties gratis AI-tools om hen te helpen bij nieuwsproductie.
  • Beperkte AI-toepassing: Vanwege betrouwbaarheidseisen wordt AI niet direct geïntegreerd in de nieuwsfeed.

Aftonbladet:

  • AI Hub: een intern team van journalisten en ontwikkelaars test en implementeert AI-tools.
  • Automatische samenvattingen: AI genereert drie-punts-samenvattingen van artikelen, wat vooral jongere lezers aanspreekt.
  • AI-chatbots: tijdens verkiezingen bood een chatbot betrouwbare, journalistiek gecontroleerde antwoorden op politieke vragen.
  • AI-gegenereerde podcasts: nieuws wordt automatisch ingesproken met een getrainde AI-stem, met tienduizenden luisteraars per week.

Build versus buy: zelf ontwikkelen of externe tools gebruiken?

Voordelen van 'Build':

  • Maatwerk: zelfgebouwde AI kan beter worden afgestemd op journalistieke behoeften.
  • Controle en transparantie: geen afhankelijkheid van externe bedrijven of hun datastrategieën.
  • Concurrentievoordeel: een unieke tool kan een organisatie onderscheiden van anderen.

Voordelen van 'Buy':

  • Kostenbesparing: het bouwen van AI is duur en vereist gespecialiseerde kennis.
  • Snelheid: externe AI-modellen zijn direct bruikbaar.
  • Innovatie van anderen benutten: grote technologiebedrijven investeren miljarden in AI-ontwikkeling.

Veel nieuwsorganisaties combineren beide strategieën. AP koopt bijvoorbeeld AI-modellen voor vertalingen, maar bouwt zelf verificatietools. Aftonbladet werkt samen met OpenAI, maar ontwikkelde intern een chatbot met een eigen database om fouten en manipulatie te voorkomen.

De toekomst: AI als partner, niet als vervanger

Alle sprekers waren het erover eens: AI zal het journalistieke werk veranderen, maar niet overnemen. AI kan repeterende taken verlichten, zoals transcripties en samenvattingen, zodat journalisten zich kunnen richten op diepgravend onderzoek. De uitdaging ligt in het vinden van de juiste balans tussen technologie en journalistieke principes.

Het vraagstuk ‘build versus buy’ blijft afhankelijk van de middelen en strategie van elke organisatie. AI is een blijvende transformatie binnen de journalistiek. En wie niet experimenteert, mist de kans om journalistiek van de toekomst vorm te geven.

Verantwoording: dit verslag heb ik laten maken door ChatGPT op basis van het transcript en slides.