Een editie van SXSW samenvatten is altijd een behoorlijke uitdaging. Om verschillende redenen. Sowieso is het zo groot en zijn er zoveel verschillende sessies, dat het onmogelijk is om alles mee te krijgen. Om je een idee te geven: je kunt 5 sessies op een dag doen, dat is de max. Maar er zijn er dagelijks bijna 300. Je mist dus veel meer dan je ziet. Een andere reden is dat het voor iedereen anders is. Het hangt er maar net vanaf wat jij er uithaalt. En de laatste reden is dat het bij mij altijd even duurt voordat alles op z'n plek valt. Maar ik ga een poging wagen.
Door: Gerson Veenstra
Deze editie van SXSW voelde anders dan anders. Vanwege de geopolitieke ontwikkelingen, vanwege Trump en het feit dat je in de VS bent, vanwege de toenemende kritiek op big tech en ook omdat het voorlopig de laatste keer is dat SXSW is zoals het was. Dat laatste komt omdat het Austin Convention Center wordt gesloopt en herbouwd. Daarom is de opzet de komende jaren kleiner.
De roze olifant
En hoewel ik wel wist dat SXSW nou niet bepaald bekendstaat om een kritisch geluid (ik heb mensen posters tegen Elon Musk zien ophangen, ik heb ook mensen gezien die ze juist weghaalden), was ik alsnog verbaasd dat er in z'n algemeenheid zo om de roze olifant in de kamer heen gedraaid werd. O, het kwam zo nu en dan wel ter sprake, maar dan vaak met meel in de mond. En de big tech-bedrijven zelf schitterden ook weer door afwezigheid.
Drie van de grotere thema's dit jaar, waren: de opkomst van AI in alle sectoren, de impact van kwantumtechnologie en de groeiende behoefte aan menselijkheid in een steeds digitalere wereld. Maar er was meer. Een overzicht per thema, inclusief linkjes naar verslagen die ik erover schreef, vind je hieronder.
Vertrouwen, privacy en sociale netwerken
De enige manier om data te beschermen: niet verzamelen
Privacy was een belangrijk gespreksonderwerp op SXSW. Grote techbedrijven verzamelen enorme hoeveelheden data, wat leidt tot zorgen over misbruik en controle. Meredith Whittaker van Signal deed een duidelijke oproep: verzamel gewoon geen gegevens. Diensten zoals Signal laten zien dat veilige communicatie mogelijk is zonder gebruikersdata op te slaan. Dit roept bredere vragen op over hoe bedrijven en overheden met persoonlijke informatie moeten omgaan.
Zie ook:- Meredith Whittaker (Signal): 'De enige manier om data te beschermen, is door het niet te verzamelen'
Nieuwe sociale netwerken zetten de gebruiker centraal
Jarenlang leek het onmogelijk om te concurreren met grote sociale netwerken zoals Facebook en X, maar nieuwe platforms zoals BlueSky laten zien dat er alternatieven zijn. Deze netwerken zijn open en geven gebruikers meer controle over wat ze te zien krijgen. In plaats van één centraal algoritme, kunnen gebruikers zelf bepalen hoe hun tijdlijn eruitziet. Dat past in een bredere beweging richting decentralisatie en meer transparantie in technologie.
Zie ook:Menselijke verbinding en welzijn in een digitale wereld
Mentale veerkracht en geluk
In een wereld vol verandering en onzekerheid is mentale veerkracht belangrijker dan ooit. Michelle Obama zei dat geluk niet afhangt van een perfecte wereld, maar van hoe we ermee omgaan. Het gaat om dankbaarheid, het vermijden van te veel negatieve prikkels en het opbouwen van sterke sociale banden. Hoop en positiviteit zijn essentieel om vooruit te blijven gaan, zowel individueel als maatschappelijk.
Zie ook:
- 'Je kunt niet wachten tot de wereld perfect is om gelukkig te zijn': Michelle Obama over veerkracht
- 7 inzichten van Rohit Bhargava om mensen beter te begrijpen en minder bang te zijn voor de toekomst
Diversiteit en echte verbinding
Hoe gaan we om met verschillen tussen mensen? Een interessante visie was dat echte verbondenheid begint bij het accepteren en waarderen van verschillen. In plaats van te streven naar een wereld waarin iedereen hetzelfde denkt, moeten we juist leren omgaan met verschillende perspectieven. Dat geldt op de werkvloer, in sociale netwerken en in de samenleving als geheel. Het omarmen van diversiteit leidt tot innovatie en betere samenwerking.
Zie ook:
- Simran Jeet Singh: echte verbondenheid begint bij het omarmen van verschillen
- Roddelen op je werk, we doen het allemaal en dat is niet per se slecht: waarom je roddel moet omarmen
- De toekomst van sociale gezondheid: drie voorspellingen van Kasley Killam
AI: van complex naar toegankelijk en onmisbaar
AI wordt de nieuwe manier waarop we met technologie omgaan
Vroeger leek AI iets voor tech-experts, maar die tijd is voorbij. AI wordt net zo vanzelfsprekend als elektriciteit en gaat ons op allerlei manieren ondersteunen. Van spraakgestuurde assistenten tot slimme zoekmachines die hele taken voor je regelen: AI wordt de 'gebruikersinterface' van de toekomst. In plaats van apps openen of menu's doorzoeken, kunnen we straks gewoon zeggen of aanwijzen wat we willen en een AI-assistent regelt het. Dat maakt technologie menselijker en makkelijker in gebruik.
Zie ook:
AI op de werkvloer: samenwerken in plaats van vervangen
Er is veel angst dat AI banen overneemt, maar de realiteit is genuanceerder. AI zal vooral taken versnellen en ondersteunen, terwijl menselijke vaardigheden zoals creativiteit, empathie en intuïtie onmisbaar blijven. Bedrijven die AI slim inzetten, kunnen betere beslissingen nemen en sneller innoveren. Organisaties moeten nu al nadenken over hoe ze AI integreren in hun processen. Een belangrijk advies: zie AI niet als bedreiging, maar als kans om werk slimmer en efficiënter te maken.
Zie ook:- Wil je een bedrijf leiden dat draait op AI? Dan moet je AI leren begrijpen: symbiose is het toverwoord
- Kopen of bouwen? Voor elke AI-toepassing een vraag en zeker binnen de journalistiek
AI als creatief hulpmiddel
Niet alleen in kantoren, maar ook in de creatieve sector wordt AI steeds belangrijker. Kunstenaars, ontwerpers en muzikanten gebruiken AI als een nieuw gereedschap. Zo kan een AI-versie van een stem nieuwe muziek genereren en kunnen AI-tools helpen bij het ontwerpen van producten of het creëren van kunst. Dat betekent niet dat creatieve beroepen verdwijnen, maar wel dat de rol verandert: makers gaan AI sturen en gebruiken om hun werk naar een hoger niveau te tillen.
Zie ook:- Holly Herndon: 'AI is geen vijand, maar een nieuw medium waarmee kunstenaars hun creativiteit kunnen uitbreiden'
- Kan iedereen een ontwerper zijn met de hulp van AI? En zijn UX-designers straks overbodig?
Kwantumtechnologie: revolutie of risico?
Snelle vooruitgang in kwantumtechnologie
Veel mensen denken dat kwantumcomputers nog ver weg zijn, maar experts verwachten binnen vier jaar grote doorbraken. Kwantumcomputers werken op een compleet andere manier dan gewone computers en kunnen enorme hoeveelheden data tegelijkertijd verwerken. Dit biedt kansen voor medische innovaties, klimaatonderzoek en nieuwe materialen. Bedrijven die nu al experimenteren met kwantumtechnologie, kunnen straks een grote voorsprong hebben.
Zie ook:De dreiging van Q-Day: wanneer encryptie niet meer veilig is
Tegelijkertijd brengt kwantumtechnologie ook risico’s met zich mee. Een van de grootste zorgen is ‘Q-Day’: het moment waarop kwantumcomputers sterk genoeg worden om bestaande versleutelingen te kraken. Dat zou financiële systemen, communicatie en digitale beveiliging in gevaar kunnen brengen. Overheden en bedrijven moeten zich nu al voorbereiden door nieuwe, kwantumbestendige beveiliging te ontwikkelen.
Zie ook:Mobiliteit: vliegende taxi’s en zelfrijdend vervoer
Vliegende voertuigen worden realiteit
Jarenlang waren 'vliegende auto’s sciencefiction, maar tijdens SXSW kon ik zelf daadwerkelijk in een elektrisch vliegtuigje vliegen. Deze eVTOL-vliegtuigen (elektrische verticaal opstijgende voertuigen) zijn eenvoudig te besturen en kunnen helpen files in steden oplossen. In plaats van dat je een eigen toestel hebt, kunnen mensen zich straks abonneren op luchttaxi-diensten. De uitdaging zit niet in de technologie, maar in regelgeving en infrastructuur.
Zie ook:- Persoonlijk vliegen met de Hexa: de oplossing voor het fileprobleem in steden?
- Wie kan gamen, kan piloot zijn: zelf vliegen met de Hexa van Lift Aircraft (video)
Zelfrijdende taxi's niet langer toekomstmuziek
Ook op de weg wordt vervoer steeds autonomer. In Austin kon je via de app van Uber een zelfrijdende taxi van Waymo bestellen. Mijn ervaring ermee was positief: de auto's rijden beheerst en voelen veilig aan. Het laat zien dat zelfrijdend vervoer van experiment naar praktijk gaat. De vraag is nu hoe steden en wetgeving zich hierop voorbereiden.
Zie ook:De toekomst is nu: van baanbrekende technologie tot nieuwe manieren van leven
Doorbraaktechnologieën van 2025
Elk jaar presenteert MIT Technology Review de tien belangrijkste nieuwe technologieën. Dit jaar staat een revolutionaire ruimtetelescoop bovenaan, die ons helpt het heelal beter te begrijpen. Andere grote trends zijn efficiëntere AI-modellen, duurzame vliegtuigbrandstoffen en medische doorbraken zoals nieuwe HIV-preventiemethoden. Opvallend genoeg stonden AI-agents (slimme digitale assistenten) nog net niet in de top 10, omdat ze nog niet betrouwbaar genoeg zijn. Maar dat zal snel veranderen, is de verwachting.
Zie ook:Leven en technologie versmelten
Een van de meest futuristische concepten op SXSW was 'Living Intelligence', volgens Amy Webb de volgende stap waarin AI, biologie en materialen samenkomen. Denk aan computers die werken op biologische neuronen in plaats van chips, of materialen die zichzelf kunnen herstellen. Robots worden bovendien steeds autonomer en kunnen taken uitvoeren die voorheen onmogelijk waren. Dat brengt zowel kansen als ethische vragen met zich mee: hoe reguleren we deze ontwikkelingen, en wat betekent dit voor banen en de samenleving?
Zie ook:Conclusie: mens en technologie moet een samenspel blijven
De toekomst is er sneller dan je denkt. AI, kwantumcomputers en mobiliteitstechnologie veranderen de wereld. De manier waarop we de technologie inzetten, bepaalt of we er echt voordeel uit halen. De grote uitdaging is om innovatie te combineren met menselijke waarden: transparantie, privacy, sociale verbondenheid en ethiek.
De rode draad was dat technologie pas echt succesvol is als het de menselijke ervaring verrijkt. Of het nu gaat om kunstmatige intelligentie, sociale netwerken, luchtmobiliteit of ruimteverkenning, de vraag blijft: hoe maken we de toekomst niet alleen slimmer, maar ook beter? En sowieso ben ik met een hele lijst vragen thuisgekomen. En dat is goed. Het betekent dat ik aan het denken bent gezet. Ik heb op lang niet alle vragen nu een antwoord, maar dat hoeft ook niet.
Verantwoording: voor het overzicht van alle thema's heb ik hulp gehad van ChatGPT. Die had toegang tot alles wat ik tijdens SXSW heb ingevoerd en gemaakt.